Bilindiği gibi 696 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kadroya geçen 4/D sürekli işçilerin en önemli taleplerinden başında iller arası atama, nakil ve kurumlar arası naklen atama gelmektedir.
Binlerce işçi, eşinin iş durumu, aile ya da sağlık veya eğitim gibi gerekçelerle, tayin-nakil, kurumlar arası geçiş talep etmektedir.
Peki mevzuat açısından 4/D sürekli işçilerin aile, sağlık veya eğitim gibi gerekçelerle iller arası atama, nakil, tayin ya da kurumlar arası naklen atanmaları mümkün müdür?
Yıllardan beri sık sık gündeme gelen bu konuyla ilgili olarak, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı’ndan iki güncel yazı yayınlandı.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’ndan Sağlık Bakanlığına gönderilen yazıda şöyle denildi:
T.C.
AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞI
Çalışma Genel Müdürlüğü
Sayı: E- 58186755-010.99-181897 29.01.2021
Konu: Atama ve Görevlendirme Hk.
SAĞLIK BAKANLIĞINA
(Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü)
İlgi: 30.11.2020 tarihli ve 60438742-929-3404 sayılı yazınız.
20/11/2017 tarihli ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (1/2/2018 tarihli ve 7079 sayılı Kanunun 118. maddesiyle aynen kabul edilen) 127. maddesiyle 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici 23. madde kapsamında istihdam edilen sürekli işçilerin iller arası atama ve görevlendirilmelerine ilişkin ilgide kayıtlı yazınız incelenmiştir.
20/11/2017 tarihli ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (1/2/2018 tarihli ve 7079 sayılı Kanunun 118. maddesiyle aynen kabul edilen) 127. maddesiyle 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici 23. Maddenin dördüncü ve beşinci fıkralarında, “Sürekli işçi kadrolarına geçirileceklerin kadroları, başka bir işleme gerek kalmaksızın geçiş işleminin yapıldığı tarih itibarıyla sürekli işçi unvanı ile ihdas edilmiş sayılır. … Sözleşmeleri askıya alınanlar ile askerde bulunanların kadroları hariç olmak üzere bu şekilde ihdas edilen sürekli işçi kadroları, herhangi bir sebeple boşalması halinde hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır. Sürekli işçi kadrolarına geçirilenler, birinci fıkrada öngörülen şartları taşıdıkları sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir. Bunların istihdam süreleri hiçbir şekilde sosyal güvenlik kurumlarından emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazandıkları tarihi geçemez. Özel güvenlik görevlilerinden bu madde kapsamında geçiş işlemleri yapılanlar, 5188 sayılı Kanun hükümlerine de tabi olmaya devam eder.” hükümleri yer almaktadır.
22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’nda, işçilerin kurum içinde görevlendirilmeleri veya nakli konusunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu hususlar bireysel iş sözleşmelerinde veya toplu iş sözleşmelerinde ya da işyeri personel yönetmeliklerinde düzenlenebilmektedir.
18/10/2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 33. Maddesinin son fıkrasında ise; “Toplu iş sözleşmeleri ve çerçeve sözleşmeler, Anayasaya ve kanunların emredici hükümlerine aykırı düzenlemeler içeremez.” hükmü yer almaktadır.
Sonuç olarak, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin geçici 23. maddesindeki emredici hükümlere aykırı olan iller arası atama ve görevlendirmeye ilişkin toplu iş sözleşmesi düzenlemelerinin, “anılan madde kapsamında sürekli işçi kadrosunda istihdam edilenler bakımından uygulanabilir olmadığı” değerlendirilmektedir.
Bilgilerinize arz ederim.
Ahmet ERDEM
Bakan a.
Bakan Yardımcısı
YAZININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından Sağlık Bakanlığı’na gönderilen yazıda; 696 sayılı KHK’nın emredici hükümlerine göre taşerondan kadroya geçen işçilerin ancak taşeron dönemindeki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilecekleri, bu işçiler için iller arası atama ve görevlendirme yapılamayacağı, toplu iş sözleşmelerine de işçilerin “iller arası atama ve görevlendirilmelerine” ilişkin hüküm konulmasının 6356 sayılı Kanun’un 33. maddesine aykırı olacağı ve bu yöndeki TİS düzenlemelerinin 696 KHK kapsamındaki 4/D sürekli işçiler açısından uygulanabilir olmadığı ifade edilmektedir.
MEB’İN YAZISINDA KURUMLAR ARASI NAKLEN ATAMA VE STATÜ DEĞİŞKLİĞİNE İLİŞKİN HANGİ HÜKÜMLERE YER VERİLDİ?
Diğer yandan, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından Adana Milletvekili İsmail Koncuk’un Soru Önergesine ilişkin verilen bilgide; 696 sayılı KHK kapsamındaki işçilerin kurumlar arası naklen atanmaları ve statü değişiklikleri değerlendirilmiştir.
MEB’in yazısı şu şekildedir:
T.C
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI
Strateji Geliştirme Başkanlığı
ADANA MİLLETVEKİLİ İSMAİL KONCUK’UN 7/39302 ESAS NUMARALI YAZILI SORU ÖNERGESİNE İLİŞKİN BİLGİ
Alt işveren işçisi iken, kadroya geçiş işlemlerini düzenleyen 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye (KHK) dayanılarak çıkartılan 1 Ocak 2018 tarihli ve 30288 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ’in 19’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında, “Geçici işçi olarak istihdam edilecek personel; en son hizmet alım sözleşmelerinde öngörülen dönem ve çalışma sürelerini aşmamak kaydıyla, 5620 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi hükümleri çerçevesinde istihdam edilmeye devam olunur…” hükmüne yer verilmiştir. Bu nedenle 2017 yılında çalıştırılan süreler kadar, çalışma süresi Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca 10 ay olarak vizelenmiştir.
696 sayılı KHK kapsamında kadroya geçirilen ve Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatında uygulanmakta olan Toplu İş Sözleşmesi’ne dahil olan işçilerimizin tamamının mali ve sosyal haklarında 01/11/2020 tarihi itibariyle iyileştirme yapılmıştır.
İşçilerin nakillerini düzenleyen 26/11/2020 tarihli ve 17312574 sayılı Genelge’nin “Diğer Hususlar” başlıklı bölümünün (f) maddesinde “696 sayılı KHK kapsamında kadroya geçirilen işçilerin durumu, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının Genelgesinin 6’ıncı maddesine göre, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 127 inci maddesiyle 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen 23 üncü madde uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında çalıştırılmakta iken sürekli işçi kadroları ile geçici işçi pozisyonlarına geçirilenlerin, geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdamlarına devam edilecektir. Bu işçilerin kadroları, bütçe, teşkilat, birim ve isim bazında bir nevi şahsa bağlı kadro gibi vize edildiğinden, başka bir ilde de karşılığı olmadığından iller arası nakil talebinde bulunamayacak, merkezden taşraya, taşradan merkeze geçiş yapamayacaklardır.
Ancak, dengeli bir personel dağılımının da temini bakımından, istek ve ihtiyaca göre il içi yer değişiklikleri taşrada valilikler, merkezde ise görev alanına giren yerler arasında kendi birimleri tarafından yapılabilecektir…” hükmü yer almaktadır. Bu itibarla, 696 sayılı KHK kapsamında kadroya geçirilen işçilerin iller arası nakilleri mümkün olmamaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, sürekli veya geçici işçi statüsünde çalışanların kurumlar arası naklen atanmaları ve “Statü Değişikliği” iş mevzuatı bakımından mümkün olamamaktadır.
SONUÇ
Taşerondan kadroya geçen 4/D sürekli işçilerin temel mevzuatı olan 696 Sayılı KHK’da, sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin, çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilecekleri belirtilmektedir.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın 42168566-010.06-E.4005 sayı ve 25/10/2019 tarihli Genelgesinde de; 696 sayılı KHK ile sürekli işçi kadroları ile geçici işçi pozisyonlarına geçirilenler işçilerin, geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilecekleri, başka hizmetlerde çalıştırılmayacakları belirtilmektedir.
Yukarıda yer verdiğimiz her iki Bakanlığın yazısında da bu hususlar hatırlatılmakta, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın yazısında ayrıca toplu iş sözleşmelerine de işçilerin “iller arası atama ve görevlendirilmelerine” ilişkin hüküm konulmayacağı belirtilmektedir.
Bütün bu mevzuat hükümlerini ve Bakanlıkların yazılarını bir arada değerlendirdiğimizde; 696 KHK ile kadroya geçen işçilerin “çakılı kadro” diyebileceğimiz bir statüde istihdam edildikleri, bu kapsamda çalıştıkları pozisyonda, emekliliğe hak kazandıkları tarihe kadar mevcut statüleriyle çalışmaya devam edecekleri, tayin, iller arası nakil, atama veya görevlendirme yapılamayacağı, aynı şekilde kurumlar arası naklen atanmalarının ya da statü değişikliklerinin mümkün olmadığını değerlendirmekteyiz.
Bu Yazının PDF formatı için tıklayınız
