Hesabım
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı öğrenim yardımı ile ilgili yeni bir görüş yayınladı. Buna göre artık öğrenim yardımı, kamu işçisi olarak çalışan eşlerden yalnızca birine ödenecek. Her iki eşe öğrenim yardımı ödenmesi söz konusu olmayacak.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Celal Bayar Üniversitesi’nin başvurusu üzerine 15/08/2018 tarih ve 58735 sayılı yazı ile öğrenim yardımı konusuna açıklık getirdi.
Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder imzalı yazıda, şu ifadelere yer verildi:
Yüksek Hakem Kurulunun, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilere yönelik olarak 02.04.2018 tarihinden sonra karara bağladığı toplu iş sözleşmelerinde çocuk yardımı ile ilgili daha açık bir hükme yer vererek ilgili hükmü “işçilere üç çocukla sınırlı olmak üzere her bir çocuk için her ay 25 TL/Ay çocuk yardımı yapılır. Ancak evlenen çocuklar, 18 yaşını dolduran veya yükseköğrenime devam etmesi halinde 25 yaşını dolduran çocuklar ile kendi hesabına ticaret yapan veya gerçek veya tüzel kişiler yanında her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışan çocuklar (öğrenim görmekte iken tatil devresinde çalışanlar ile staj veya mesleki eğitim görenler hariç) için bu yardım ödenmez. Eşlerden ikisinin de aynı toplu iş sözleşmesi kapsamında çalışması halinde bu yardım eşlerden yalnız birine ödenir.” şeklinde değiştirmiştir.
Bu kapsamda, çocuk yardımı ile öğrenim yardımı hesaplanırken uygulamada birlikteliğin sağlanması için Yüksek Hakem Kurulunca karara bağlanan toplu iş sözleşmelerinde yer alan yeni hükmün emsal olarak alınabileceği düşünülmektedir.
Görüleceği gibi, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı daha önceki görüşünden vazgeçerek, öğrenim yardımının kamu işçisi olarak çalışan eşlerden birine ödeneceğini karara bağladı.
Öğrenim yardımı, şimdiye kadar Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü’nün 07/09/2016 tarihli Toplu İş Sözleşmesi uygulaması hakkındaki yazısına istinaden, kamu işçisi olarak çalışan eşlerden her ikisine de ödeniyordu.
ÖĞRENİM YARDIMI NE ZAMAN ÖDENECEK?
696 Sayılı KYK kapsamında kadroya geçen işçilere yapılan öğrenim yardımları, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 12 Nisan 2018’de duyurulan Yüksek Hakem Kurulu kararlarında yer aldı. İlgili kararda, öğrenim yardımının ödeneceği tarih ile ilgili olarak, “İşveren, işçinin öğrenimdeki her çocuğu için belge ibraz etmek şartı ile yılda bir kez Eylül ayında ödenmek üzere…” ifadesine yer verilmiştir.
Buna göre öğrenim yardımının, işçilerin eline Eylül ayında geçmek üzere Ağustos maaşı ile verilmesi doğru olacaktır. Genel hukuk mantığı çerçevesinde baktığımızda da öğrenim yardımının işçinin eline, okulların açıldığı Eylül ayında geçmesi gereklidir.
Ancak öğrenim yardımında diğer bir şart ise işçinin, çocuğunun öğrenim durumuna ilişkin belge ibraz edebilmesidir. Bu nedenle eğer işçi, ödemenin Eylül ayına yetişmesine imkan verecek şekilde belge ibraz edememişse öğrenim yardımı Ekim maaşı ile ödenebilir.
21 YAŞINDAKİ LİSE ÖĞRENCİSİ ÖĞRENİM YARDIMI ALABİLİR Mİ?
Öğrenim yardımı ile ilgili karar verilirken çocuk yardımına ilişkin mevzuat hükümleri esas alındığından bu konudaki hükümlere bakmak gerekmektedir. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın son yazısında, yaş ve öğrenim konusunda Yüksek Hakem Kurulu’nun yeni kararından bahisle,
“… Ancak evlenen çocuklar, 18 yaşını dolduran veya yükseköğrenime devam etmesi halinde 25 yaşını dolduran çocuklar ile kendi hesabına ticaret yapan veya gerçek veya tüzel kişiler yanında her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışan çocuklar (öğrenim görmekte iken tatil devresinde çalışanlar ile staj veya mesleki eğitim görenler hariç) için bu yardım ödenmez….” hükmüne yer verilmiştir.
Ancak bu hüküm çerçevesinde, örneğin liseye devam eden 21 yaşındaki öğrenciye nasıl işlem yapılacağı açık değildir. Bu noktada öğrenim yardımındaki yaş sınırlamasında için 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’ndaki sınırlamaların geçerli olacağını değerlendiriyoruz. Buna göre kadrolu işçilere yapılacak öğrenim yardımında çocukların yaş sınırı, lise ve dengi okullar için 20, yüksek öğrenim için 25 kabul edilmelidir. Yani 21 yaşında olup liseye giden çocuk için öğrenim yardımı ödenmez.
ÇALIŞAN ÖĞRENCİ İÇİN ÖĞRENİM YARDIMI ÖDENİR Mİ?
Gerek okurlarımızdan gerekse kamu kurum ve kuruluşlarından gelen bir diğer soru da çalışan öğrenci için öğrenim yardımı yapılıp yapılamayacağıdır. Bu konuda Yüksek Hakem Kurulu’nun yeni kararında hüküm açıktır:
“…Kendi hesabına ticaret yapan veya gerçek veya tüzel kişiler yanında her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışan çocuklar (öğrenim görmekte iken tatil devresinde çalışanlar ile staj veya mesleki eğitim görenler hariç) için bu yardım ödenmez…” denilerek öğrenim yardımının sınırı çizilmiştir.
Öğrenim yardımı ile ilgili daha detaylı bilgiye ise bu yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Çalışma Bakanlığı'nın görüş yazısı için tıklayınız
