İş Kanunu gerek işverene gerekse işçiye fesih imkanı tanımaktadır. Aynı kanuna göre fesih belli kurallara bağlanmıştır.
İşçinin savunması alınmadan işten çıkarılıp çıkarılamayacağı ise durumdan duruma değişiklik gösterir. Şöyle ki;
Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran iş yerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçilerin belirsiz süreli iş sözleşmesi için işveren tarafından yapılan fesih;
- İşçinin yetersizliği
- İşçinin davranışları,
- İşletmenin, iş yerinin, işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmalıdır.
Yani işçinin davranışı, verimi gibi geçerli sebeplerle o işçi karşı savunması olmadan işten çıkarılamaz. Fakat işçi geçerli bir sebebe dayandırılılarak işten çıkartılmak isteniyorsa, mutlaka öncesinde karşı savunması alınmalıdır. İşçinin savunması alınmadan geçerli bir sebebe dayanarak işten çıkarılması durumunda fesih geçersiz sayılır.
Hangi durumlarda işçinin savunması alınmadan işten çıkarılabileceğine bakacak olursak;
- İş sözleşmesi yapılırken, işçide iş için gerekli olan vasıfların veya şartların olmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek, yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.
- İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarfetmesi veya davranışlarda bulunması, yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnadlarda bulunması.
- İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.
- İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması.
- İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.
- İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.
- İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.
- İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.
- İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.
Görüldüğü üzere işveren tarafından yapılan feshin yukarıda tek tek belirttiğimiz sebeplere dayanması durumunda, işveren işçinin savunmasını almadan da işçiyi çıkarabilmektedir.
