Kamu işçilerine aylık ücretleri bankalar aracılığı ile ödenmektedir. Bu sebeple kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar arasında maaş ödeme protokolleri yapılmakta, bu protokollere dayanarak sağlanan bankacılık hizmetlerinin yanı sıra “promosyon” adı altında ödemeler yapılmaktadır.
Başbakanlık Personel ve Prensipler Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan tebliğe göre; işçilere aylık maaşlarının hangi banka aracılığı ile ödeneceği, oluşturulacak üç kişilik bir komisyon tarafından istekli bankalardan teklif alınmak suretiyle tespit edilir. Yani bankalar ile idareler arasında karşılıklı maaş görüşmeleri olmaktadır. İşçilere ödenecek maaşların hangi bankadan sağlanacağı konusunda karşılıklı mutabakat sağlandıktan sonra idare ile banka arasında banka promosyonuna dair görüşmeler de sağlanmaktadır.
Tebliğe göre bankalar ile yapılacak protokollerin süresi iki yıldan az beş yıldan çok olmamaktadır. Banka tarafından verilecek promosyon miktarının tamamı işçilere dağıtılacaktır. Yani banka promosyonu ödemesi tamamen işçileri ilgilendiren bir husustur. Dağıtılacak promosyonlar, ilgili banka tarafından işçi adına açılan hesaba aktarılır.
BANKA PROMOSYONU ÖDEMESİ YAPILMAYABİLİR Mİ?
Bilindiği üzere; 2 Nisan tarihi itibarıyla yaklaşık 900 bin işçinin taşerondan kadroya geçişi gerçekleşti. Geçtiğimiz haftalarda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Julide Sarıeroğlu kendi çalışanları için bankalarla maaş promosyon anlaşması imzaladıklarını, taşerondan kadroya geçen işçilerin de bu promosyon ödemesinden ilk defa yararlanacaklarını açıklamıştı. Ayrıca bu banka promosyonu miktarının işçi ücretlerinin 1.5 katı kadar olabileceğine değinilmişti. Banka promosyonu konusunun düzenlendiği genel tebliğe baktığımızda genel itibariyle böyle bir miktar belirlemesi bulunmamakla birlikte, bu miktarlar banka ile idarenin imzaladığı protokole bağlıdır.
Bankalar ile yapılacak protokollerin süresi iki yıldan az beş yıldan çok olamaz demiştik. Burada belirtmemiz gereken en önemli husus şudur ki; banka ile kurum arasında imzalanan protokollerde o kurumda sonradan işe başlayacak işçilere de aynı miktarlarda promosyon ödemesi yapılacağı şartlarına rastlamaktayız. Bu da demek oluyor ki böyle bir hüküm olması durumunda kadroya geçen işçilere daha az banka promosyonu ödemesi yapılmamalıdır.
Her kurum ve kuruluş, kadrosunda istihdam ettiği işçilerine ödenecek banka promosyonları konusunda ayrı uygulamalara gidebilir. Fakat yukarıda belirttiğimiz gibi; taşerondan kadroya geçen işçilerin promosyon süresi ve çalışma sürelerine bağlı olarak promosyon ödemesi yapılmalıdır.
Ancak bazı kurumlarda kadroya geçirilen işçilerin beklentilerinden daha az banka promosyonu aldıklarından ya da hiç banka promosyonu alamamaktan yakındıklarını görmekteyiz. Bankaların işçilere ödenen düşük promosyonlar açısından; kurum ve kuruluşlar ile ek protokol imzalayarak, ilk sözleşmede yer alan ”sonradan işe başlayacak olanlara promosyon ödemesi yapılacağı” hükümlerinden kaçındığını görmekteyiz.
İDARELERİN BU KONUDA NE YAPMASI GEREKMEKTEDİR?
İdareler işçilerin banka promosyonu konusunda yaşadıkları mağduriyetleri gözardı etmemelidir. 696 sayılı KHK kapsamında kadrosuna işçi alan kurum ve kuruluşlar; bankalar tarafından teklif edilen ”ek protokoller” konusunda kurumlarla mutabakata varmamalıdır. İlk sözleşmede sonradan başlayan işçilere de promosyon ödemesi yapılacağına dair hükümlere riayet etmeli, bu sözleşmeye uymayan bankalar ile protokollerini iptal etmelidir.
İŞÇİLER NE YAPMALI?
İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine yargı yolu açıktır. Fakat dava yoluna başvurmadan önce bilgilendirmelerimiz ışığında; bu mağduriyeti yaşayan işçiler kurumlarına dilekçe yazabilirler.
