Meslek Kodunun Cezasız Düzeltilmesi İçin Son Bir Hafta!

Hatalı meslek kodu nasıl düzeltilebilir? Meslek kodunun yanlış bildirilmiş olması işçi için hak kaybına yol açar mı? İşçinin maaşının düşük olmasına ya da emeklilikte daha düşük hak elde etmesine neden olur mu?

Meslek kodu konusu, son dönemde özellikle taşerondan kadroya geçen işçilerin sıklıkla üzerinde durduğu bir husustur.

Zira taşeron işçi olarak çalışırken kadroya geçen pek çok kişinin fiilen yaptığı işle, meslek kodu uyumlu değildir. Örneğin veri girişi personeli ya da büro hizmeti personeli olarak çalışan kişilerin meslek kodu temizlik işçisi olarak gözükmektedir. Alt işveren döneminde, taşeron olarak çalışan işçiler, meslek kodlarına bakılmadan ihtiyaç duyulan farklı alanlarda istihdam edilmişlerdir. Bu işçiler kadroya geçirilme sürecinde de ihale sözleşmelerindeki mesleklerine göre kadroya alındılar ve SGK’ya meslek kodları bu şekilde bildirildi. Dolasıyla çok sayıda işçinin meslek kodu, yaptığı işe uygun değil.

Bilindiği gibi, yeni bir erteleme söz konusu olmazsa, 01/07/2019 tarihi itibariyle tüm Türkiye’de Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulamasına geçilecektir.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun idari para cezalarını düzenleyen 102. Maddesinin 1 fıkrasının n bendi şu şekildedir:

“(Ek: 15/7/2016-6728/51 md.) Muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde, sigortalıların işyerlerinde fiilen yaptıkları işe uygun meslek adı ve kodunu, gerçeğe aykırı bildiren her bir işyeri için aylık asgari ücreti geçmemek üzere meslek adı ve kodu gerçeğe aykırı bildirilen sigortalı başına asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanır.”

Bu maddede açıkça görüleceği gibi, meslek kodunun fiilen yapılan işe uygun olmaması para cezasına tabidir. Bu ceza, aylık asgari ücreti geçmemek üzere işçi başına asgari ücretin onda biri tutarındadır. Ancak, yine madde metninde görüleceği üzere bu cezanın Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesine geçilmesinin ardından uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

İŞÇİ BAŞINA 255,84 TL İDARİ PARA CEZASI UYGULANACAKTIR!

Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi’ne geçilmesi de 01.07.2019 olacağından, kurumlar, bu tarihe kadar meslek kodu değişikliğini ceza ödemeden yapabilirler.

Meslek kodu yanlışlıklarını düzeltecek işverenler, SGK’ya dilekçe ile başvurup hatalı meslek kodunun düzeltmesini işlemini gerçekleştirebilirler. Zira 01/07/2019 tarihi itibariyle tüm Türkiye’ de uygulamaya geçilmesi hedeflenen Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulaması ile meslek adı ve kodu fiilen yaptıkları işe uygun bildirmeyen sigortalılar için, asgari ücretin onda biri tutarında (255,84 TL) idari para cezası uygulanmaya başlanılacaktır.

Kamu kurumlarının, işçilerin süre gelen haklı taleplerini dikkate alarak meslek kodlarını fiilen yapılan işe uygun olarak yeniden düzenlemeleri doğru olacaktır.

Nitekim Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) işçilerin meslek kodu başvurularıyla ilgili verdiği kararlarda, meslek kodunun fiilen yapılan işe uygun hale getirilmesini istemektedir. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile SGK da, KDK’ya gönderdiği görüşlerde meslek kodu değişikliğinin mümkün olduğunu, kurumların meslek kodu değişikliği yapmasının önünde hukuki bir engel bulunmadığını dile getirmişlerdir.

Meslek Kodu değişikliği ile ilgili KDK’nın kararına ile Çalışma Bakanlığı ve SGK’nın görüş yazısına ulaşmak için tıklayınız.

MESLEK KODUNUN YANLIŞ BİLDİRİLMESİ İŞÇİLER AÇISINDAN HAK KAYBINA YOL AÇAR MI?

Peki meslek kodunun yanlış bildirilmiş olması işçi için hak kaybına yol açar mı? Maaşının düşük olmasına ya da emeklilikte daha düşük hak elde etmesine neden olur mu?

Öncelikle meslek kodu uygulamasının amacına bakalım.

Bilindiği gibi meslek kodu uygulaması, çalışanların sigorta primlerinin gerçek ücretten daha düşük gösterilmesini önlemek amacıyla Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından hayata geçirilen bir düzenlemedir. Bu amaçla aylık prim ve hizmet belgelerinde meslek kodları ve meslek unvanları yer almakta, sigortalıların alacakları ücretin yaptıkları işlerle uyumlu olması ve sigorta primlerinin gerçek ücretleri üzerinden ödenmesi amaçlanmaktadır. Esasında kayıt dışı istihdamı önlemeye dönük bir düzenlemedir.

Bu uygulama ile örneğin mühendis ya da mimar statüsündeki bir kişinin asgari ücret üzerinden bildirilmesinin önlenmesi hedeflenmektedir. Zira geçmiş yıllarda, özel sektör işverenlerinin daha düşük SGK pirim ödemek adına kıdemli ve uzman kişileri ya da kalifiye meslek sahiplerini asgari ücretten SGK’ya bildirdiği sık karşılaşılan bir husustur. Dolayısıyla SGK meslek kodu uygulamasına geçerek, kalifiye, uzman ve meslek sahibi kişilerin asgari ücret üzerinden gösterilerek daha düşük pirim ödenmesinin önüne geçmek istemektedir.

Bu nedenle eğer işçi, gerçek prime esas kazancı (PEK) yani işyerinden aldığı gerçek ücret üzerinden SGK’ya bildiriliyorsa, meslek kodunun farklı bildirilmiş olması çalışan açısından bir hak kaybına yol açmaz.

Zira çalışana bağlanacak emekli aylığı, ölümü halinde hak sahiplerine bağlanacak dul ve yetim maaşı veya rapor parasında meslek kodunun bir önemi bulunmamaktadır. Önemli olan o kişi adına SGK’ya bildirilen sigorta primine esas kazançtır. Dolayısıyla, özellikle kamu kurumu işçileri açısından kazançların SGK’ya daha düşük bildirilmesi sözkonusu olmayacağından, meslek kodunun farklı olması da işçinin ücreti ya da diğer haklarında kayba yol açmaz. Ayrıca meslek kodunun değişmesi de işçinin maaşında otomatik olarak bir artış getirmez. Zira taşerondan kadroya geçen işçiler, alt işveren işçisi olarak sahip oldukları haklarla kadroya geçirildiler. 12 Nisan 2018 tarihinde yayınlanan Toplu İş Sözleşmesi hükümleriyle de 31. 10. 2020 tarihine kadar yapılacak maaş zamları belirlenmiştir.

Bu durumun tek istisnası ise yıpranma payı olarak bilinen fiili hizmet zammına tabi çalışanlardır. Zira fiili hizmet zammına tabi işlerde istihdam edilen kişiler, gerçek ücreti üzerinden SGK’ya bildirilmiş olsa dahi fiili hizmet zammına tabi meslek kodlarından bildirilmemişlerse yıpranma hakkından yararlanamazlar.

Bu açıdan meslek kodunun doğru bildirilmesi, esas itibariyle özel sektör çalışanları için önem arz etmektedir. Yukarıda ifade ettiğim gibi, işçiye ödenen gerçek ücretle SGK’ya bildirilen PEK tutarın farklılık göstermesi, özel sektörde yaşanan bir sorundur. Kamu kurumlarında işçiye ödenen ücretin SGK’ya daha düşük bildirilmesi gibi bir durum söz konusu değildir.

Dolayısıyla kamu kurumlarında çalışanlar açısından meslek kodunun doğru bildirilmesi, işçinin maaşına ya da diğer mali haklarına hemen etki edecek bir husus değildir. Belki ilerleyen yıllarda, toplu sözleşmelerde, meslek veya eğitim durumuna göre maaş farkının söz konusu olması durumunda meslek kodu önem arz edecektir. Hali hazırda taşerondan kadroya geçen işçiler için meslek kodu konusu, psikolojik ve motive edici bir etkendir. Örneğin yıllardan beri büro personeli ya da teknik personel olarak görev yapan, eğitim durumu itibariyle de lisans ya da ön lisan mezunu olan kişiler, meslek kodlarının temizlik elamanı olarak gözükmesinden rahatsızdırlar. Bu durumun düzeltmesini, meslek kodunun fiilen yapılan işe uygun hale getirilmesini istemektedirler.

24 Haz 2019 - 09:42 - Kamu İşçi


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Kamu İşçileri Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Kamu İşçileri hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Kamu İşçileri editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Kamu İşçileri değil haberi geçen ajanstır.

08

Tarkapone - Belediyenin bir şirketinden diğerine geçiş yaptım eski şirkette mühendistim mühendislik yapıyordum ama geçiş yaptığım bu belediye şirketinde beni temizlik işçisi göstermişler ne yapmam lazım

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 18 Haziran 16:10
07

İhsan Gezer - e-devlet üzerinden SGK dökümü aldığınızda ilgili meslek kodunuz da ekrana yansıtılmaktadır.

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 24 Haziran 09:42
06

İhsan Gezer - Meslek kodunun doğru bildirilmesi için kurumunuza dilekçe yazabilirsiniz. Kurum bu durumu fark ettiğinde Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne yazarak düzeltebilir.

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 24 Haziran 09:42
05

İhsan Gezer - Kurumunuza dilekçe yazabilirsiniz. Kurum bu durumu fark ettiğinde Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne yazarak düzeltebilir.

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 24 Haziran 09:42
04

Nazlı kacar - Masa başı çalışıp kadrom temizlik gözüküyor bu konuyu personel şube mudurumle görüştüm olumsuz cv aldım bunun için ne yapabilirim lütfen yardım edin

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 24 Haziran 09:42
03

Sinan - Yatılı okulda çalışıyorum okula ait hizmet aracı var kadroya geçmeden önce hizmet alımından çalıştığım zamanda okulun aracını sürüyorum kadroya geçtik halen daha kaymakam onayıyla okulun aracını sürüyorum ama kadroya geçerken temizlik işçisi olarak dosyamı yazdılar şimdi dosyam değişebilirmi bama yorum yapabilirmisiniz

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 24 Haziran 09:42
02

mustafa - Milli eğitim çalışanıyım bizlerin meslek kodları temizlikçi olarak girildi. Ben geçici görevlendirme ile şoförlük yapıyorum bu durumda meslek kodum değişir mi şoför olarak

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 24 Haziran 09:42
01

Hatice - Merhaba ben 12 Nisan 2018 tarihinde kadroya geçen temizlik işçisiyim 2013 Nisan ayında ilk işe girişim 6 nisan 2013 bu tarihten itibaren temizlik görülmeme rağmen büro iş yapmaktayım benim meslek kodum nedir nasıl öğrene bilirim yardımcı olur musunuz nasıl düzeltebilirim çok az zaman kaldı

Yanıtla . 0Beğen . 0Beğenme 24 Haziran 09:42