İşçiye Yıllık İzin Kullandırmayan İşveren İdari Para Cezası Öder mi?

İşçilerin hak ettikleri yıllık izinlerini kullandırmamak idari para cezasına tabi midir? İşçi yıllık izin kullanmak istemezse, bu durumda işveren cezadan muaf olabilir mi?

Yaz sezonu ile birlikte işçilerin yıllık izinleri kamu kurumlarında yeniden önemli bir gündem maddesi haline gelmiştir.

Bilindiği gibi işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi;

  • 1 yıldan 5 yıla kadar (beş yıl dahil) çalışan işçilere 14 günden,
  • 5 yıldan fazla 15 yıldan az çalışan işçilere 20 günden,
  • 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden az olamaz.

Ayrıca 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz. İşçi her hizmet yılına karşılık, yıllık iznini gelecek hizmet yılı içinde kullanır.

696 KHK kapsamında taşerondan kadroya geçen işçilerin yıllık izin süreleri ise 12 Nisan 2018 tarihli Toplu İş Sözleşmesi ile 2’şer gün artırılmıştır.

Peki işçilerin hak ettikleri yıllık izinlerini kullandırmamak idari para cezasına tabi midir?

Bu husus, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 103. Maddesinde düzenlemiştir. Söz konusu madde şu şekildedir:

“Yıllık ücretli izin hükümlerine aykırılık

Madde 103 – Yıllık ücretli izni bu Kanunun 56 ncı maddesine aykırı olarak bölen veya izin ücretini 57 nci maddenin üç ve dördüncü fıkralarında belirtilen usule aykırı olarak ödeyen veya eksik ödeyen veya 59 uncu maddedeki hak edilmiş izni kullanmadan iş sözleşmesinin sona ermesi halinde bu izne ait ücreti ödemeyen veya 60 ıncı maddede belirtilen yönetmeliğin esas ve usullerine aykırı olarak izin kullandırmayan veya eksik kullandıran işveren veya işveren vekiline bu durumda olan her işçi için ikiyüzyirmi Türk Lirası idari para cezası verilir.”

Bu Kanun maddesine göre yıllık iznin, İş Kanunu’nun 56. maddesine aykırı olarak bölünmesi idari para cezasına tabidir. 56. Madde, yıllık izinlerin, tarafların anlaşması ile bir bölümü 10 günden aşağı olmamak üzere bölümler hâlinde kullanılabilmesini düzenlemektedir. Dolayısıyla işçiye 10 günlük iznin bir bütün olarak kullandırılmaması 220 TL idari para cezasına tabidir.

Aynı şekilde hak edilmiş yıllık iznin kullanılmadan iş sözleşmesinin sona ermesi halinde, bu izne ait ücreti ödemeyen işveren de idari para cezası ile karşı karşıya kalabilecektir.

103. Maddedeki en önemli husus ise, İş Kanunu’nun 60. Maddesine dayanılarak hazırlanan Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği’ne aykırı olarak izin kullandırmayan veya eksik kullandıran işverenlere her işçi için 220 TL idari para cezası verilmesini öngören hükümdür. Söz konusu yönetmelik yıllık izin hakkının detayları ile uygulanma usul ve esaslarını belirlemektedir. Dolasıyla hem Kanun hem de Yönetmelikte öngörülen yıllık izinlerin işçiye kullandırılması zorunludur.

Peki işçi yıllık izin kullanmak istemezse, bu durumda işveren cezadan muaf olabilir mi?

Yargıtay’ın binlerce kararıyla kökleşmiş içtihatlarına göre, yıllık izin hakkı Anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, bu haktan vazgeçilemez. Örnek Yargıtay kararına ulaşmak için tıklayınız.

Dolayısıyla işçinin yıllık izin kullanmak istememesi veya bu haktan vazgeçmesi söz konusu değildir. Bu nedenle işverenin, “işçi izin kullanmak istemedi” şeklinde bir savunma yapması da geçerli olmayacaktır.

İşveren yönetim hakkı kapsamında uygun gördüğü bir tarihte işçiye yıllık iznini kullandırmak durumundadır. Sayıştay’ın da kamu kurumlarını, işçilerin yıllık izinlerini biriktirmeden kullandırma yoluna gitmesi yönünde uyardığını bilinmektedir.

Sonuç itibariyle işçinin yıllık izin hakkı, İş Kanunu ve Yönetmelikle ayrıntılı olarak tanımlanmıştır. İşçinin hak ettiği yıllık iznin kullandırılmaması veya eksik kullandırılması da işçi başına 220 TL idari para cezasına tabidir. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı iş müfettişlerinin yapacağı denetimlerde, dönemi içinde kullandırılmayan veya eksik kullandırılan yıllık izinler için idari para uygulaması sözkonusu olabilecektir. İşverenlerin, bir planlama dahilinde, uygun gördükleri zaman diliminde işçilerin yılık izinlerini kullandırmaları, hem idari para cezalarına muhatap olmamak hem de Sayıştay denetimlerinde uyarı ve olası bir kamu zararı ile karşı karşıya kalmamaları açısından önem arz etmektedir.

Ekli Dosyalar

17 Haz 2022 - 12:05 - Yıllık İzin


göndermek için kutuyu işaretleyin

Yorum yazarak Kamu İşçileri Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Kamu İşçileri hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Kamu İşçileri editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Kamu İşçileri değil haberi geçen ajanstır.